Systemisch werken

Systemisch werken

Systemisch werken is een houding waarbij je naar de samenhang van de delen in het geheel kijkt en waarbij je de systemische principes toepast. Opstellingen zijn een hulpmiddel om informatie boven tafel te krijgen die anders niet beschikbaar is. Tevens is het een manier om helende bewegingen tot stand te brengen die tot op een diep niveau gevoeld en verwerkt worden.
In deze hoofdstukken nemen we je mee in de achtergrond hiervan. (Hierbij bedank ik mijn docent Martijn Meima voor het gebruik mogen maken van zijn waardevolle materiaal en samenvattingen).

Systemen
Systemen zijn een samenspel van delen met als belangrijkste doel te overleven. Daarnaast is er vaak nog een specifiek doel van een systeem. Voorbeelden van systemen:

• Het menselijke lichaam
• Een familie
• Een organisatie
• Een afdeling
• Een tijdelijke groep zoals in een opleiding

Elk systeem vormt weer een onderdeel van een groter systeem. Zo hangt in de wereld alles met elkaar samen. Met elke verandering breng je een kettingreactie van aanpassingen en veranderingen teweeg in alle systemen.

Een kenmerk van een systeem is dat de delen altijd ten dienste staan van het geheel. Soms lijkt het aan de oppervlakte dat dit niet zo is (bijv. bij een medewerker die niet functioneert, of een lichaamsdeel dat iets mankeert). Toch zul je in het systemisch werk zien dat het niet functioneren van een deel een symptoom is van een ‘probleem’ in het systeem als geheel en dat dit deel bijdraagt aan het overleven van het geheel.

Tenslotte is een belangrijk kenmerk van een systeem dat in ieder deel het geheel zichtbaar is. Dit kun je vergelijken met een hologram waarin het totale plaatje in ieder deeltje van het hologram zit opgeslagen. Je kunt een hologram in stukjes knippen en nog steeds is het 3D beeld zichtbaar. Zo is het ook in het menselijk lichaam, in organisaties en in families. In iedere deel van het systeem zit informatie over het hele systeem opgeslagen. Dit noemen we ook wel systemische wijsheid. Het is deze wijsheid die we met opstellingen en met systemisch werk aanspreken.

Raakvlak organisatieopstellingen en familieopstellingen
Organisatieopstellingen kunnen soms raken aan familieopstellingen. Het is goed je te realiseren dat veel zaken hun oorzaak vinden in het familiesysteem. Als in een opstelling de mensen in organisaties, in teams worden opgesteld (in plaats van abstractere zaken als product en markt), zullen elementen uit het familiesysteem een rol spelen. Afhankelijk van de vraag werken deze invloeden verstorend of niet.

In de hoofdstukken van deze module vind je alle informatie!